Саясат таануучу Марс Сариев Кыргызстандын өкмөттүк эмес секторунун өкүлдөрүнүн Рим Статутуна Тажикстандын агрессиясына байланыштуу кайрылуусуна комментарий берди.

«Хьюман Райтс Уотч бейөкмөт сектордун демилгесин оң кабыл алып, бул позицияны колдогону белгилүү. Эми бул Кыргызстан менен Тажикстандын ортосунда тынчтык мамилелерди орнотуу үчүн өтө назик учур жана бул процеске эл аралык түзүмдөрдүн кошулушу эки өлкөнүн ортосундагы кырдаалды толугу менен туруксуздаштырышы мүмкүн.

Андан тышкары, эл аралык түзүмдөрдүн алыскы максаттары болушу мүмкүн, мисалы, берилген документтердин негизинде Кыргызстанды колдоо, кырдаалды кайрадан туруксуздаштыруу, Кыргызстан менен Тажикстандын ортосунда чыр-чатак чыгып кетиши мүмкүн.

Биз ЖККУнун мүчөсүбүз, эки мамлекеттин ортосундагы чыр-чатак ЖККУнун толугу менен кыйрашына алып келиши мүмкүн, Борбордук Азиядагы тынчтык кырдаалы. Анын үстүнө, азыр Ооганстандан аскерлер чыгарылып жатат. Бүткүл Борбор Азия регионун афганизациялашы мүмкүн, анткени, эгер Тажикстан азыркы экономикалык блокададан тышкары, эл аралык изоляцияга туш болсо, анда биз туруктуу чыр-чатактын кырдаалына туш болуп калышыбыз мүмкүн, бул албетте, керек эмес өлкөлөрдүн кайсынысы болбосун.

Бул абдан назик мамилелер, эми жанаша жашоо жолдорун издөөнүн эки тараптуу процесстери жүрүп жатат, элдешүү жана чыр-чатакты чечүү. Эл аралык түзүмдөрдүн глобалдык схемалары, өзүнүн глобалдык максаттары бар, айрым глобалдык структуралар Борбор Азияны туруксуздаштырууга кызыкдар.

Ушундай мегапроект бар «Чоң Орто Азия» же «Чоң Афганистан», ал ушул аймакты түзмө-түз жардырып жиберген «Чоң Жакынкы Чыгыш» долбооруна окшош «, — деди Марс Сариев.

 

Саясат таануучу бул маселе эки республиканын ортосунда, назик, тышкы актерлордун кийлигишүүсүз чечилиши керек деп ишенет.

Буга чейин Кыргызстандын бейөкмөт секторунун өкүлдөрү Эл аралык Кылмыш сотуна (Гаага соту) Тажикстан Республикасынын Кыргызстандын жарандык калкына жасаган аскердик агрессия фактысы боюнча кайрылышкан.