«Президенттин кайрылуусунун өзгөчөлүгү – өзүнүн жана элдин алдында чынчылдыгы»
Саясат таануучу Денис Бердаков Президент Садыр Жапаровдун бүгүнкү кайрылуусунда Кыргызстан дуушар болгон кризистик кырдаалдан чыгуунун жолу камтылган деп эсептейт.
Көптөгөн жылдардан бери биз биринчи жолу Президенттин окулушу кызыктуу жана сыйымдуу, конкреттүү сүйлөгөн сөзүн көрдүк. Сөздүн бир нече ондогон мүнөттөрүндө биз түшүнүктүү маселелердин, чечимдердин жана иш-аракеттердин багыттарынын кеңири спектрин көрөбүз. Бул өтө сейрек көрүнүш.
Бул кайрылуунун экинчи өзгөчөлүгү – өзүнүн жана элдин алдында чынчылдыгы. 30 жылдын ичинде топтолгон көйгөйлөр абдан так көрсөтүлгөн. Мамлекет алсыз мамлекеттик институттарга, тышкы карыздын өтө жогору болушуна, мамлекеттик кызматтын өтө коррупциялашкан системасына туш болгону анык жана далилденген.
Бирок Кыргызстандын элинде кылымдар бою жоголуп кете элек, өтө чоң маданий-гуманитардык потенциал бар деген түшүнүк бар. Менин байкашымча, жалпысынан бул кырдаалдан кантип чыгууну түшүнүү үчүн бир топ иштер жасалды.
Кайрылууда буга чейин Израилдин жана Эстониянын тажрыйбасына окшош «Түштүк-Чыгыш Азиянын жолборстору» басып өткөн бир нече баскычтар көрсөтүлгөн.
Биринчиси, салттуу маданиятка таянуу.
Экинчиден, экономикада жеке капиталды тартуусуз, ички жана тышкы инвестицияларды толугу менен коргоосуз мүмкүн эместигин айкын түшүнүү зарыл.
Үчүнчүсү — санариптештирүү.
Төртүнчүсү — бийликке жана Ички иштер министрлигине ишеним. Башкача айтканда, акыркы 50 жылда кичинекей өлкөлөр чыгып кеткен кызыктуу симбиоз керек.
Илгерки, эски өлкөлөр жөнүндө сөз кыла албайбыз, мисалы, бир нече жүз жылдан бери гүлдөп-өнүгүп келе жаткан Швейцария. Кеп Эстония, Сингапур, Түштүк-Чыгыш Азия өлкөлөрү сыяктуу өлкөлөр жөнүндө болуп жатат. Негизи, рецепт туура түшүнүлөт. Мамлекет кайсы тармак керексиз жана ашыкча болсо, ошол жерден кетет.
Бул билим берүү кызматтары жана капиталы, технологиялар жана IT өнүктүрүү паркы үчүн биздин рынокко мүмкүн болушунча көбүрөөк мүмкүнчүлүк берет.
Баса, сейил бактын президенттин сөзүндө айтылганы жакшы, бул дагы бир жолу анын мүмкүнчүлүгүн, көптөгөн деталдары менен өзгөчөлүктөрүн көрсөтүп турат», — деди эксперт.