Коом

Күн тууралуу кызыктуу фактылар

Биз – кыргыздар Улуу Күндүн балдарыбыз. Ата бабаларыбыз ар күнү эртең менен эшикке чыгаары менен: «О, Улуу жана касиеттүү күн, сапарың байсалдуу болсун!» — деп эң алгач Күн менен учурашкан. Чынында эле Күн болбосо жерде жашоо жок. Эмесе, ошол жалпыбызга жарык чачып, өмүр тартуулап келе жаткан Күн тууралуу кызыктуу маалыматтар.

  • Күн негизинен гелий жана суутектен турат жана катуу кыртышка ээ эмес.
  • Бардык эле жылдыздардай Күн дагы өз атмосферасына ээ. Анын жогорку чеги Плутон орбитасынан дагы нары алыска кетет.
  • Күндүн салмагы бүтүндөй күн системасына таандык массанын 99,86 пайызын түзөт.
  • Күндүн тартылуу күчү Жер гравитациясынан болжол менен жыйырма сегиз эсе күчтүүлүк кылат.
  • Күндүн нурлары Жерге сегиз мүнөттө жетет.
  • Күн ядросунун температурасы болжол менен он беш миллион градусту түзөт. Анын кыртышындагы температуранын көлөмү болжол менен беш жарым миллион градус.
  • Күндүн болжолдуу курагы 4,6 миллиард жылды түзөт. Күн дагы 4-5 миллиард жыл жашайт деген божомолдор бар.
  • Күндүн магниттик талаасы Жердикине караганда эки эсе күчтүү.
  • Жердеги сууларга караганда Күндөгү суулар алда канча көптүк кылат.
  • Ватикан Жер чыны менен Күндү айланаарына 1992-жылы гана расмий моюндаган.
  • Жер күндү айланган сыяктуу эле Күн дагы өз кезегинде Саманчынын жолун айланып турат. Ал эми Күн болжол менен 240 миллион жылда бир жолу  биздин галактиканын борборун айланат.
  • Күн жараткан шамаалдын ылдамдыгы секундасына болжол менен 450 километрди түзөт.
  •  Ар бир секунд сайын Күн өзүнө таандык жети жүз миллион тонна заттарды күйгүзүп жок кылып турат.
  • Болжол менен бир миллиард жүз миллион жылдан кийин Күн жарыгы он пайызга жогорулайт, бул Жердеги бүтүндөй жашоонун кыйроосу менен коштолуусу мүмкүн.
  • Жердин күндү айланып турары тууралуу алгачкы гипотеза байыркы грек астроному Аристарх Самосскийге таандык. Бул гипотеза 18 кылым өткөндөн кийин гана Николай Коперник тарабынан илимий негизде далилденген.

Тектеш материалдар

Добавить комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *

Back to top button