Саясат таануучу Шерадил Бактыгуловдун «24.kg» маалымат агенттигине «БШКнын мүчөлөрү, анын ичинде анын жетекчиси Нуржан Шайылдабекова «Шайлоо жөнүндөгү» мыйзамдын жаңы долбоорун талкуулоодо да катачылыктар болушу мүмкүн экенин эскертишкен» деп билдирди.
Анын айтымында, алгач бул системаны жергиликтүү кеңештерге шайлоодо сынап, андан кийин республикалык шайлоолорго киргизүү керек болчу. Бирок эч кандай алдын ала даярдануу (репетиция) болгон жок, натыйжада жаңы система тарабынан чогултулган маалыматтар эски программага жүктөлгөндө бири-бирине дал келген эмес. «Баары эсептөө формуласынан көз каранды. Мониторлордон көрүп жатканыбыз добуштарды эсептөөнүн жыйынтыгы эмес, добуш берүү процесси. Сиз аларды кол менен гана санап, кабыл алынган формуланын негизинде мандатты кайра бөлүштүрө аласыз», — деп белгиледи эксперт.
Бул АСУнун маалыматтары, бул акыркы чындык эмес. Ага таянуунун эч кандай пайдасы жок. Бюллетендер ар кайсы бөлүмдөрдөн келген сайын иштетилет. Ошондуктан көрсөткүчтөр өзгөрүп жатат.
Ал кошумчалагандай, саясатчылар жана шайлоочулар бара-бара преференциалдык системага көнүшөт. Бирок аны аягына чыгаруу керек.
«Бул парламентти шайлоодогу туура эмес принцип деп айта албайм. Дагы бир нерсе, партиялар кийинки шайлоолордо стратегиясын өзгөртүшү керек. Буга чейин саясий уюмдар таанылуу үчүн иштешчү. Эми ачык тизменин киргизилиши менен талапкерлер өздөрү жана алар өкүлү болгон саясий бирикме үчүн иштеши керек болот. Социалдык медиа посттору жана видеолор аркылуу эмес, жандуу баарлашуу аркылуу үндөрдү таратуу менен түздөн-түз талаада иштеңиз. Бул бир пункт. Экинчиден, жарандар баш оорутпайт. Партияны тандап жатканда, ал белгини кимге коерун да билет. Эми бул жаңычылдык жакшы текшерилбегендиктен, партиялык тизмедеги талапкерлерге берилген добуштар бүдөмүк болуп калды”, — деп баса белгиледи Шерадил Бактыгулов.
Кыргызстанда Жогорку Кеңештин жетинчи чакырылышынын депутаттарын шайлоо аяктады. Өлкөдө шайлоо системасы өзгөртүлдү, демек 120 эмес, 90 болот. Жыйынтыгында бирдиктүү шайлоо округу боюнча пропорционалдык система боюнча (саясий партиялардын талапкерлеринин ачык тизмелери боюнча) ЖКнын 54 депутаты шайланат, 36 депутат — бир мандаттуу округдарда мажоритардык система боюнча.
БШКнын алдын ала маалыматы боюнча алты партия өттү. Ошондой эле бир мандаттуу округдарда ким жеңгени тууралуу алдын ала маалыматтар бар.