АКШнын тышкы саясатынын расмий доктринасы — бул АКШ жарандарынын жана эл аралык коомчулуктун жыргалчылыгы үчүн коопсуз, демократиялуу жана гүлдөп өнүккөн дүйнөгө көмөк көрсөтүү болуп саналат. Америка Кошмо Штаттары дүйнөдөгү дипломатиялык өкүлчүлүктөрдүн эң өнүккөн тармагына ээ, эл аралык мамилелерде өтө маанилүү ролду ойнойт. Америка Кошмо Штаттары БУУнун жана Түндүк Атлантикалык альянстын уюштуруучу мүчөсү, БУУнун Коопсуздук Кеңешинин туруктуу мүчөсү.
Америка Кошмо Штаттары ар дайым мыйзамдын үстөмдүгүн камсыз кылууда, нормаларды жана белгиленген эрежелерди сактоодо, көптөгөн дүйнөлүк маселелерди чечүүдө, адилеттүүлүктүн гаранты катары чоң роль ойноп келген жана кылып жатат. Алар сансыз өлкөлөргө ар түрдүү тармактарда донордук жардам көрсөтүшөт.
Ушул себептен улам, Кыргыз Республикасындагы Америка дипломатиялык миссиясы жарандардын арасынан жалданган кызматкерлер үчүн салык жана социалдык төлөмдөрдү төлөөдөн атайылап качуу менен биздин өлкөнүн мыйзамдарын такыр этибарга алууну улантып жаткан учурда Кыргыз Республикасындагы азыркы кырдаал түшүнүксүз.
2019-жылдын ноябрында “Gezitter.org” интернет-порталынын баракчасында АКШнын Кыргыз Республикасындагы элчилигинин салык жана социалдык төлөмдөрдөн качканы, бюджетке келтирилген жалпы зыян тууралуу макала биринчи жолу жарыяланган жок. Америкалыктар, албетте, бул суроону этибарга албай коюшту, балким, өздөрүнүн “улуулугунан” улам ызы-чууну байкабай калышты.
Белгилүү болгондой, АКШ өкмөтү өзү дүйнө жүзү боюнча мыйзамдардын сакталышын жактап, өздөрүн “дүйнөлүк жандарм” деп атап, мыйзам үстөмдүгүн көзөмөлдөө боюнча бир топ эл аралык институттарды түзүп, дүйнөгө «укуктук пайда» орнотууга далалат кылымыш болууда. Бирок кош стандарт саясаты аларга башка мамлекеттер тарабынан белгиленген мыйзамдарды жана эрежелерди бузууга жана башка өлкөлөрдүн бюджетине зыян келтирүүгө мүмкүндүк берет окшойт.
Бирок америкалыктардын өлкөбүзгө донордук жардам жөнүндө, алардын «кайрымдуу адамы» жана башка ушул сыяктуу ыры кандай сонун жана таттуу, а чындыгында алар пенсияга, анын ичинде өз кызматкерлерине түшө турган белгиленген салыктарды төлөөгө да даяр эмес. ошондой эле ар кандай башка социалдык төлөмдөрдү да көз жумду кылышат. Алардын келген өлкөгө болгон мамилеси, адилеттүүлүгү мына ушунда. «Жылтылдагандын баары алтын эмес» дегендей таасир калтырат.
Болгон реалдуулуктарга баа берип жатып, америкалык дипломатиялык миссия езунун «өнөктөштөрүнө», бизди америкалыктар өздөрү атагандай, «мурдун жетелеп» ала тургандарга качанкыга чейин мамиле жасайт деп эрксизден ойлонуп каласың. Ал эми ошол тийиштүү төлөмдөрдү чогултушу керек болгон компетенттүү органдар кайда карап жатышат. Же мыйзамдар ар кимге ар кандай иштейби.